Rynek i prawo
Elektryfikacja jest przyszłością motoryzacji. By mogła się skutecznie rozwijać potrzebne są odpowiednie ramy prawne. W Polsce porządek prawny związany z transportem elektrycznym reguluje Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych.
Celem tej ustawy jest promocja i popularyzacja samochodów elektrycznych oraz zasad zrównoważonego transportu. Ustawa ma zapewniać warunki rozwoju e-technologii na rynku, a także zachęcać kierowców do zakupu „zielonych” pojazdów. Jakie daje uprawnienia a jakie nakłada obowiązki?
1. BRAK AKCYZY I ODPISY DO 30 TYS. EURO
Podstawową i największą korzyścią płynącą z ustawy o elektromobilności jest zniesienie podatku akcyzowego dla samochodów elektrycznych i wodorowych. Samochody hybrydowe również zyskały zwolnienie z akcyzy, jednak tylko do 1 stycznia 2021 r. Kolejnym udogodnieniem dla kierowców jest możliwość skorzystania z odpisów amortyzacyjnych. W przypadku auta elektrycznego odpis może wynieść do 30 000 EUR, zaś w przypadku pozostałych pojazdów, w tym hybryd plug-in, do 20 000 EUR.
2. PARKUJ ZA DARMO
Ustawa o elektromobilności pozwala również na tworzenie specjalnych stref darmowego parkowania dla e-samochodów w centrach miast oraz daje elektrykom możliwość bezpłatnego wjazdu do tzw. stref czystego transportu.
3. GDZIE POWSTANĄ STACJE?
Ustawa określa, że ogólnopolski plan lokalizowania tego typu punktów przygotuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Podczas tworzenia siatki ładowarek bierze ona pod uwagę chociażby położenie blisko terenów gęsto zaludnionych oraz transeuropejskich korytarzy transportowych.
Zgodnie z ustawą, za nadzór nad bezpieczeństwem i opiniowanie stanu technicznego ogólnodostępnych stacji ładowania odpowiada Urząd Dozoru Technicznego. Obowiązkiem UDT jest m.in. przeprowadzanie badań technicznych i wydawanie zezwoleń dopuszczających stacje do użytku
4. AUTONOMICZNE ELEKTRYKI
Ustawa o elektromobilności dopuszcza także m.in. możliwość prowadzenia prac badawczych nad pojazdami autonomicznymi w ruchu drogowym. Instytucja, która chce realizować takie testy, musi spełnić jeden warunek – powinna otrzymać zezwolenie od organu zarządzającego ruchem na danej drodze.
5. OBOWIĄZKI WŁADZ MIAST
Co z obowiązkami nakładanymi ustawą? Te na szczęście dotyczą przede wszystkim organów administracji centralnej i jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy zobowiązują te instytucje do modernizowania floty użytkowanych pojazdów. W 2025 roku minimum 50% aut eksploatowanych przez administrację centralną ma mieć napęd elektryczny. W przypadku instytucji samorządowych odsetek ten maleje do 30%. Włodarze miast zostali potraktowani więc ulgowo.
6. ELEKTRYCZNY TRANSPORT MIEJSKI
Samorządowcy muszą także dbać o modernizację transportu miejskiego. Aż 30% autobusów ma w 2025 roku korzystać z napędu elektrycznego lub zasilania gazem ziemnym. Obecnie na niemal 12 tysięcy autobusów jeżdżących po polskich drogach, zaledwie 90 to pojazdy elektryczne (w trakcie realizacji jest już zamówienie na kolejnych 100 egzemplarzy).
7. RAPORTY EKOLOGICZNE
Ustawa nakłada na włodarzy miast jeszcze jeden obowiązek. Muszą oni również monitorować korzyści generowane przez ekologiczne napędy w ramach floty eksploatowanej przez komunikację miejską. Zgodnie z ustawą o elektromobilności co 36 miesięcy jednostki samorządu terytorialnego powinny przygotowywać analizę zawierającą m.in. zestawienie kosztów i oszczędności wraz z bilansem ekonomicznym oraz oszacowanie efektów środowiskowych, w tym wpływu na środowisko naturalne i zdrowie ludzi.
Wiele elementów ustawy, wzorowanych jest na rozwiązaniach stosowanych za granicą, które skutecznie przyczyniły się do popularyzacji elektromobilności.